Met de Quick Scan Lokale of Provinciale Democratie kun je een ‘foto’ maken van de stand van de democratie in jouw gemeente, provincie of waterschap. Hoe gaat zo’n traject in z’n werk? Deelnemers aan de Quick Scan nemen je mee in hun ervaringen en de lessen die ze daaruit trekken. Elke maand blikken ze in een dagboek terug en vooruit. Deze keer het tweede deel van procesadviseur Siska van der Weij.  Bron: lokale democratie.

Vragenlijst Quick Scan voor medewerkers Friese gemeenten

“We hebben de vragenlijst net een paar dagen opengezet en nu al hebben zo’n 125 mensen gereageerd! Alle medewerkers, volksvertegenwoordigers en bestuurders van Friese gemeenten kunnen de komende drie weken de vragenlijst invullen. De vragenlijst is verspreid met hulp van de Vereniging van Friese Gemeenten (VFG). De gemeentesecretarissen hebben ervoor gezorgd dat de oproep op alle gemeentelijke intranetten te vinden is. Volgende week gaat er een reminder de deur uit en uit ervaring weet ik dat de meeste mensen dan pas de enquête invullen. Ik heb nog geen idee van de inhoud van de reacties, met name op de open vragen. Vanuit privacy-oogpunt heb ik geen toegang tot de ingevulde vragenlijsten - en terecht. Dus ik moet, net als iedereen, tot eind juni wachten om de anonieme eindrapportage te kunnen zien.

Participatie en nieuwe democratie

We zijn in Friesland op allerlei vlakken bezig met participatie en nieuwe democratie. Zo hadden we gister een digitale werksessie over participatie met 65 vertegenwoordigers van Friese overheden die zich bezighouden met dit thema. We werken aan een gezamenlijke participatieleidraad. Ook spraken we over regionale samenwerking als één overheid. Onze maatwerkvragen in de Quick Scan gaan hier ook over. We willen kijken hoe we nog meer samen kunnen optrekken in het versterken van de lokale democratie. Het naar elkaar luisteren en kennis en ervaring delen, wat we met de gemeenten en het waterschap doen, is daarvoor een mooie eerste stap. Het helpt als je een gemeenschappelijke taal hebt en nuttige handvatten die we allemaal kunnen gebruiken. Volgende week hebben we opnieuw een sessie, en dan zal ik de Quick Scan ter sprake brengen en vragen of de vragenlijst inderdaad goed te vinden is op alle intranetten en of de deelnemers hun collega’s willen aansporen om de enquête in te vullen.

Inwoners zijn de motor

In alles wat we op het gebied van participatie doen, staat voorop dat iedereen in Friesland kan meedoen en dat mensen invloed kunnen uitoefenen op wat wij als overheden doen. Inwoners zijn de motor van de stad of streek waar ze wonen, ze spelen allemaal een rol, mensen hebben ook het récht om mee te doen in participatieprocessen. Ook degenen die niet zo snel uit zichzelf meepraten. Het is mooi om met andere overheden op te trekken en op zoek te gaan naar lessen en aanpakken. Op basis van de uitkomsten van de Quick Scan, en ook die van het inwonersonderzoek van het Fries Sociaal Planbureau (FSP) willen we met de betrokken overheden kijken wat we eruit kunnen halen en waar we gezamenlijke acties kunnen opzetten.”

Energietransitie heeft grote impact op de inrichting van onze leefomgeving en ons landschap. De ambities uit de regionale energiestrategieën worden na vaststelling door u als raadslid, statenlid en AB-lid, na 1 juli 2021 verankerd en vertaald in het ruimtelijk beleid van uw gemeente, provincie of waterschap. Dat betekent dat de opgave vertaald in windmolens, zonnevelden en bijbehorende infrastructuur wordt afgewogen ten opzichte van andere opgaven en belangen in uw regio. En u als volksvertegenwoordiger heeft hierbij een belangrijke rol. Uit gesprekken met volksvertegenwoordigers blijkt dat er behoefte bestaat aan meer kennis op dit gebied.

In de webinars ‘De relatie tussen de RES en het omgevingsbeleid’ informeren we u over de relatie tussen de ambities en opgaven uit de RES, wat dit kan betekenen voor de leefomgeving maar ook welke kansen er benut kunnen worden. En welke instrumenten gemeenten en provincies hebben om belangen en opgaven af te wegen in verordening, omgevingsvisie en programma voordat tot verstrekking van omgevingsvergunningen kan worden overgegaan. Hierbij krijgt u inzicht in de instrumenten die de huidige wetgeving, maar vooral de komende Omgevingswet hierbij biedt en wanneer, in welke situatie, voor welk instrument kan worden gekozen.

Om u als volksvertegenwoordiger zo goed mogelijk te informeren, vragen wij u na aanmelding om een leervraag met ons te delen.

Commissie Strategische Opgaven en leren door doen in Zeeland  

Statenlidnu heeft onderzoek gedaan bij alle provincies naar de Veranderende Werkwijze van Provinciale Staten. De provinciale democratie is volop in beweging en de wijze waarop Statenleden invulling geven aan hun kaderstellende, controlerende en volksvertegenwoordigende rol. Per provincie komen Statenleden, griffiers, statenadviseurs en onderzoekers aan het woord om te vertellen over de veranderende wijzen,  werkvormen waarmee geëxperimenteerd wordt en wat de ervaringen zijn.

Programma

We gaan in gesprek met Statenlid Mirjam Nelisse (Zuid-Holland) en Harold van de Velde (Zeeland) over de besluitvorming over de RES en de rol die u hebt als Statenlid. Karin Arpad, plv. directeur NPRES neemt ons mee over wat doe je na besluitvorming op 1 juli of bij uitstel van de RES. Hoe kun je als politiek tussentijds bijsturen en bijstellen? Emeritus Hoogleraar Gebiedsontwikkeling TU Delft Friso de Zeeuw geeft zijn kritische visie op de verhouding tussen de nieuwe energieplannen en het ruimtelijk beleid dat de provincie voert. Kortom, een webinar die u niet kunt missen! 

Minister is voornemens nogmaals te verlengen tot 1 september

De looptijd voor de 'Tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming’ is op 29 april 2021 opnieuw met twee maanden verlengd tot 1 juli.

Dit heeft minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op 21 mei met de Kamerbrief Zesde verlenging Tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming laten weten.

Minister Ollongren heeft, gezien corona, het voornemen om de wet daarna nogmaals te verlengen tot ten minste 1 september.

Op donderdag 9 april is de Tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming provincies, gemeenten, waterschappen en openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba gepubliceerd in het Staatsblad. Hiermee trad de wet in werking. Op basis hiervan kunnen gemeenteraden, provinciale staten, waterschappen en eilandsraden via een digitale vergadering rechtsgeldige besluiten nemen.

Hoe bereidt u zich als Statenlid voor op deze belangrijke besluitvorming? En vooral: wat komt er na dit besluit? Rijdt de RES het omgevingsbeleid van de Provincie in de wielen? 

Meld u aan voor de webinar van Statenlidnu over de RES op 27 mei van 19.30-20.30 uur via de onderstaande aanmeldlink. Een webinar voor Statenleden, commissieleden en de Statengriffie met interessante en deskundige sprekers en vooral veel ruimte voor vragen die u live kunt stellen. U kunt zélf ook van te voren vragen inbrengen door deze bij de aanmelding te vermelden!

Programma

We gaan in gesprek met Statenlid Mirjam Nelisse (Zuid-Holland) en Harold van de Velde (Zeeland) over de besluitvorming over de RES en de rol die u hebt als Statenlid. Karin Arpad, plv. directeur NPRES neemt ons mee over wat doe je na besluitvorming op 1 juli of bij uitstel van de RES. Hoe kun je als politiek tussentijds bijsturen en bijstellen? Emeritus Hoogleraar Gebiedsontwikkeling TU Delft Friso de Zeeuw geeft zijn kritische visie op de verhouding tussen de nieuwe energieplannen en het ruimtelijk beleid dat de provincie voert. Kortom, een webinar die u niet kunt missen! 

De afgelopen dagen is er veel in het nieuws rondom een onderzoek van Binnenlands Bestuur over Provinciale Staten. Een op de vijf Statenleden zou volgens het onderzoek stoppen en nog een kwart twijfelt of ze voor een nieuwe periode willen tekenen. Dat komt overeen met deze periode waarin 60% nieuwe instroom was van Statenleden. Opnieuw zijn de redenen zorgelijk: financiële vergoeding en werkdruk. De discussie rondom de vergoedingen nadert zijn ontknoping. Over een paar weken spreekt de Tweede Kamer over een wetsvoorstel om een Adviescollege in te stellen die de minister adviseert over de rechtspositie van alle volksvertegenwoordigers. Hun eerste opdracht is om het onderzoeksrapport van de minister over de vergoedingen van Statenleden als eerste te behandelen. Het is echter nog onzeker wanneer het Adviescollege daadwerkelijk operationeel is.

Statenlidnu vindt dat Statenleden niet nog langer in de wachtstand gelaten moeten worden. Jarenlang is de discussie vooruitgeschoven en geen besluit over gevallen. Het kan niet zo zijn dat de vergoeding van een gemeenteraadslid uit een grote gemeente (€1800-2100) zo verschilt van een Statenlid (€1200). Dit betekent dat inmiddels in meer dan een derde van de gemeenten de raadsleden een hogere vergoeding ontvangen dan een Statenlid, terwijl de tijdsinvestering voor een Statenlid minstens gelijk is zo niet hoger. Nu staan alle lichten op groen en is er alleen een besluit nodig van de minister voor aanpassing van het rechtspositiebesluit.

Statenlidnu hoopt en verwacht dat de Tweede Kamer haar eerdere verzoek wil inlossen door de opdracht te geven om de vergoeding nu te wijzigen en niet langer meer te wachten. Dat doet recht aan de Statenleden die nu dagdagelijks in touw zijn en wellicht nog overwegen om door te gaan én voor nieuwe kandidaten die volgend jaar geworven worden.

De beroepsvereniging zet zich achter de schermen volop in om te zorgen dat er een doorbraak komt. U kunt hieraan bijdragen door uw contacten met Tweede Kamerleden te attenderen op dit vraagstuk. Op onze website kunt u alle informatie over het dossier vinden.

Op 27 mei organiseert Statenlidnu speciaal voor Statenleden een webinar over de Regionale Energie Strategie (RES)! Richting 1 juli worden in veel regio’s en provincies de RES vastgesteld. Het is dus nu een belangrijke periode om de kennis over dit dossier verder te vergroten. Maar hoe doe je dat vanuit de provinciale politiek? En wat als er meerdere RES-regio’s zijn in 1 provincie? Hoe stem je de inhoud vanuit de politiek op elkaar af? Hoe vertalen de energiestrategieën zich door naar het provinciale beleid en wat is er voor de toekomst nodig? Er is volop ruimte voor interactie dus veel vragen kunnen aan bod komen in de webinar.

Algemeen

Volg op 27 mei vanaf 19.30 uur de webinar RES van Statenlidnu! Meld je alvast aan en stel ook gelijk de vragen die je hebt. Tot de 27e!

Heb je als volksvertegenwoordiger soms buikpijn omdat er lastige knopen doorgehakt moeten worden over de energietransitie?  Slaap je wel eens slecht omdat je voorziet welke kritische vragen er op je af zullen komen als een omstreden besluit genomen gaat worden? Of vraag je je wel eens af; hoe leg ik dít nu uit aan mijn familie, buren en inwoners van mijn dorp/stad/provincie/waterschap?

Dan is de online-sessie ‘omgaan met maatschappelijke weerstand’ vast iets voor jou. In een uur-durende sessie onder leiding van Mediavrouw Eva Kuit word je meegenomen in actuele situaties en omstandigheden rondom de energietransitie inclusief ‘het ongemak’. Als volksvertegenwoordiger ben je in gesprek met inwoners die verschillende belangen hebben en vanuit verschillende invalshoeken naar een vraagstuk kijken. Hoe ga je hiermee om en krijg je inzicht in ‘de waarde van weerstand’?

Persoonlijke interactie

 Je kunt zélf van te voren je ervaringen inbrengen. Of die ene vraag stellen waar je mee zit als het om ervaren weerstand gaat.  Omdat we ruimte willen bieden aan persoonlijke ervaringen worden de sessies niet opgenomen.

Aanmelden

• Maandag 17 mei 2021 van 19.30 tot 20.30 uur
• Woensdag 19 mei 2021 van 19.30 tot 20.30 uur

De sessies op maandag 17 en woensdag 19 mei hebben dezelfde opzet. De online-sessies worden mogelijk gemaakt door het samenwerkingsprogramma Democratie in Actie en het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie.

Politiek is van ons allemaal. Toch is de drempel voor mensen met een beperking om politiek actief te worden en te blijven vaak hoog. Van de circa 12.000 volksvertegenwoordigers en bestuurders heeft nog geen 0,5% een beperking. Om daar verandering in te brengen, heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een Actieplan opgesteld.

Dit Actieplan is opgesteld om na de raadsverkiezingen van 2022 in ruim een derde van alle Nederlandse gemeenteraden mensen met een beperking politiek actief te hebben. Dit kan echter alleen met hulp van politieke partijen, bestuurders, mensen met een beperking zelf en hun belangengroepen.

Met dit Actieplan in het achterhoofd willen we op vrijdag 28 mei tijdens de bijeenkomst ‘Politiek actief met een beperking’, antwoorden krijgen op de volgende vraag:

‘Welke structurele acties kunnen we op regionaal niveau ondernemen zodat meer mensen met een beperking lokaal politiek actief worden?'

Doelgroep

• Mensen met een beperking die politiek actief zijn of willen worden
• Belangengroeperingen van mensen met een beperking
• Gedeputeerden, wethouders, leden van het dagelijks bestuur van een waterschap
• Statenleden, raadsleden en leden van het Algemeen bestuur van een waterschap
• Griffiers
• Leden van lokale (afdelingen van) politieke partijen
• Mensen die een inclusief bestuur een warm hart toedragen

Programma

De dagvoorzitter is Otwin van Dijk, burgemeester van de gemeente Oude IJsselstreek en als Tweede Kamerlid in 2016 mede verantwoordelijk voor de motie die leidde tot het Actieplan. Na een korte centrale start gaan we in deelsessies met mensen uit je eigen regio op zoek naar gezamenlijke acties om de deelname van mensen met een beperking aan de politiek in jouw gemeente, provincie of waterschap te bevorderen. Na 15.00 uur is er nog gelegenheid om na te praten.

Tijdens de bijeenkomst willen we antwoorden krijgen op de volgende vragen:

• Wat kunnen we op regionaal niveau doen zodat meer mensen met een beperking politiek actief worden?
• Welke acties moeten we in gemeenten gaan uitvoeren om dit doel te bereiken
• Wie moet het voortouw nemen? Welke regionale samenwerking kunnen we opzetten om het doel te bereiken?

13:00 – 13:30 uur

• Welkomstwoord en opening door dagvoorzitter Otwin van Dijk
• De aanpak in de provincie Gelderland, manifest door Jan Troost
• Uitleg deelsessies

13:30 – 13:40 uur

Pauze

13:40 – 14:20 uur

• Vier regionale deelsessies op zoek naar antwoorden op de centrale vraag voor de eigen regio
• Toelichting werkwijze door moderator
• Aftrap discussie door ervaringsdeskundige

14:20 – 14:30 uur

Pauze

14:30 – 15:00 uur

• Terugkoppeling van de opgedane ideeën en plannen uit de regio-sessies door de moderators
• Afsluiting

15:00 – 15:10 uur

Pauze

15:10 – 15:45 uur

Netwerkgelegenheid

Organisatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in samenwerking met Zorgbelang Inclusief.

Aanmelden

Aanmelden kan tot uiterlijk 27 mei via het aanmeldformulier. Na aanmelding krijgt u een bevestiging toegezonden. De Zoom-link voor de bijeenkomst wordt kort voor de bijeenkomst gemaild. Wij horen graag van u of wij op een bepaalde manier rekening kunnen houden met uw beperking. Er zijn in ieder geval schrijftolken en NGT-tolken aanwezig. Mocht u hiervan gebruik willen maken, laat dit dan voor 18 mei weten. Dat kunt u invullen in het aanmeldformulier. Na deze datum kunnen we dit niet meer voor u regelen. Indien u gebruikmaakt van een eigen tolk, vragen wij u dit ook aan te geven. Inhoudelijke, organisatorische of technische vragen kunt u mailen naar Bijeenkomst@minbzk.nl.

Statenlidnu heeft onderzoek gedaan bij alle provincies naar de Veranderende Werkwijze van Provinciale Staten. De provinciale democratie is volop in beweging en de wijze waarop Statenleden invulling geven aan hun kaderstellende, controlerende en volksvertegenwoordigende rol. Per provincie komen Statenleden, griffiers, statenadviseurs en onderzoekers aan het woord om te vertellen over de veranderende wijzen,  werkvormen waarmee geëxperimenteerd wordt en wat de ervaringen zijn.

Succesvol veranderen zit hem vooral in een goede timing en draagvlak

Nettie Engels is sinds 2013 Statengriffier bij de provincie Groningen. Daarvoor was ze tien jaar griffier van de provincie Zuid-Holland. Ook werkte ze als persoonlijk medewerker van een Tweede Kamerlid én was ze zes jaar actief in de lokale politiek. In 2017 oriënteerde ze zich samen met een werkgroep van Statenleden op een andere vergaderwijze. In december van dat jaar hebben de staten ingestemd met de implementatie van een nieuwe vergaderwijze. De belangrijkste uitgangspunten van deze vergaderwijze zijn: het versterken van de informatiepositie van de Staten en het bevorderen van de effectiviteit van de vergaderingen.

Nettie Engels vertelt over het verandertraject en geeft vijf tips voor een succesvolle invoering.

De afgelopen maanden is de noodzaak om als gemeenten, waterschappen en provincies zelf aan de slag te gaan met digitale participatietools sterk gestegen. De coronacrisis maakt fysieke participatie van inwoners lastiger, daarbij bieden digitale tools steeds meer (combinaties van) functionaliteiten om inwoners te betrekken.

Aan de slag met participatietools

Om gemeenten, waterschappen en provincies op weg te helpen organiseren Netwerk Democratie en Democratie in Actie introductiebijeenkomsten. Hierin word je thuisgemaakt in de meerwaarde en mogelijkheden die het brede palet aan digitale participatietools te bieden heeft voor jouw lokale democratie. Ook wordt meteen concreet ingegaan hoe jij hiermee aan de slag kan en welke ondersteuning daarvoor beschikbaar is.

Programma

• 9:30 – 9:45: De meerwaarde en mogelijkheden van digitale participatie (Democratie in Actie) (Jeroen Bruijns en Dion Coomans)
• 9:45 – 10:05: Het belang van een goed procesontwerp en open source (Netwerk Democratie) (Anne de Zeeuw en Tessel Renzenbrink)
• 10:05 – 10:25: In de praktijk: Hoe kan dat er dan in de praktijk uitzien (Voorbeelden)
• 10:25 – 10:45: Ondersteuning: Waar kun je terecht voor ondersteuning?
• 10:45 – 11:00: Q&A

Dus wil je met digitale participatie aan de slag of ben je al voorzichtig bezig maar wil je weten wat er nog meer kan? Kom 29 april 9:30 naar de introductiebijeenkomst!

Aanmelden

Meld je hier aan voor de bijeenkomst.