Beëindiging van het lidmaatschap en vervanging wegens zwangerschap en bevalling of ziekte
Dit is opgenomen in de Kieswet. Kieswet paragraaf 3 artikel X 10
Beëindiging van het lidmaatschap en vervanging wegens zwangerschap en bevalling of ziekte
Artikel X 10
- 1 De voorzitter van een vertegenwoordigend orgaan verleent aan een lid van dat orgaan op diens verzoek tijdelijk ontslag wegens zwangerschap en bevalling op de in het verzoek vermelde dag die ligt tussen ten hoogste zes en ten minste vier weken voor de vermoedelijke datum van de bevalling die blijkt uit een door het lid overgelegde verklaring van een arts of verloskundige.
- 2 De voorzitter van een vertegenwoordigend orgaan verleent aan een lid van dat orgaan op diens verzoek tijdelijk ontslag, indien het lid wegens ziekte niet in staat is het lidmaatschap uit te oefenen en blijkens de verklaring van een arts aannemelijk is dat hij de uitoefening van het lidmaatschap niet binnen acht weken zal kunnen hervatten. Het tijdelijk ontslag gaat in op de dag na de bekendmaking van de beslissing op het verzoek.
- 3 Het lidmaatschap van het lid aan wie tijdelijk ontslag als bedoeld in het eerste lid of tweede lid is verleend, herleeft van rechtswege met ingang van de dag waarop zestien weken zijn verstreken sinds de dag van ingang van het tijdelijk ontslag.
- 4 Aan een lid van een vertegenwoordigend orgaan wordt ten hoogste driemaal per zittingsperiode tijdelijk ontslag als bedoeld in het eerste of het tweede lid verleend.
Geneeskundige verklaring
Hoe kun je als zieke of zwangere volksvertegenwoordiger/dagelijks bestuurder een geneeskundige verklaring krijgen?
Volksvertegenwoordigers en dagelijks bestuurders van provincies, gemeenten of waterschappen die zich willen laten vervangen bij ziekte of zwangerschap/bevalling, hebben een geneeskundige verklaring nodig.
U kunt in dat geval in aanmerking komen voor verlof (bestuurder) of tijdelijk ontslag (volksvertegenwoordiger). U kunt dan tijdelijk vervangen worden en zelf de benodigde rust nemen. Bovendien heeft vervanging geen consequenties voor stemverhoudingen en worden partijgenoten die het werk anders over zouden moeten nemen, niet extra belast. De precieze regelgeving staat in artikel X 10 Kieswet (volksvertegenwoordigers) en de artikelen 44 Provinciewet, 45 Gemeentewet en 41a Waterschapswet (bestuurders).
Om voor verlof of tijdelijk ontslag in aanmerking te komen, heeft u op grond van de wet een geneeskundige verklaring van een arts nodig, waaruit blijkt:
- dat u langdurig ziek bent en dat niet aannemelijk is dat u binnen acht weken uw werkzaamheden weer kunt hervatten, of
- dat u zwanger bent, met vermelding van de verwachte bevallingsdatum.
Een voorbeeld van een geneeskundige verklaring kunt u hieronder downloaden.
Volgens het Rechtspositiebesluit decentrale politieke ambtsdragers moeten gemeenten (artikel 2.3.5), provincies (artikel 3.3.5) en waterschappen (artikel 4.3.5) voor hun bestuurders en volksvertegenwoordigers bedrijfsgeneeskundige zorg regelen. U kunt zich dus voor een geneeskundige verklaring tot deze arts wenden, maar u mag ook naar een andere arts. U kunt ook uw eigen behandelend arts vragen om een geneeskundige verklaring af te geven, maar niet iedere behandelend arts is daartoe bereid. Bij zwangerschap mag de verklaring ook afgegeven worden door een verloskundige.
Advies verlof- en vervangingsregeling
De minister van BZK heeft het adviescollege rechtspositie decentrale politieke ambtsdragers gevraagd te adviseren over de noodzaak de bestaande verlof- en vervangingsregeling te flexibiliseren als ook over de wenselijkheid van uitbreiding van deze regeling. Bijgaand treft u het advies van het adviescollege aan. Er wordt nog gewacht op de reactie op het advies.
Kabinetsstandpunt verlof- en vervangingsregeling volksvertegenwoordigers en dagelijks bestuurders
De verlofregeling voor volksvertegenwoordigers en dagelijks bestuurders moet flexibeler worden. Dat schrijft minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken namens het kabinet in een brief aan de Tweede Kamer. Volgens de minister sluit een flexibelere verlofregeling beter aan bij de huidige tijd.
De bestaande regeling maakt verlof en vervanging mogelijk in het geval van langdurige ziekte, zwangerschap en bevalling voor maximaal drie periodes van telkens zestien weken. De regeling is daarmee erg rigide. Het is bijvoorbeeld niet mogelijk om na zestien weken het verlof met een kortere periode te verlengen.
Vorig jaar adviseerde het Adviescollege Rechtspositie Politieke Ambtsdragers de minister daarom de verlofregeling aan te passen. Het college raadde in haar rapport bijvoorbeeld aan om na de eerste verloftermijn verlenging in blokken van vier weken mogelijk te maken. Het kabinet neemt dat advies nu over.
Het kabinet stelt daarnaast voor om de regeling voor dagelijks bestuurders uit te breiden door waar mogelijk de wetgeving die geldt voor werknemers, de Wet arbeid en zorg (Wazo), als uitgangspunt te nemen. De voorgestelde uitbreiding betreft geboorteverlof, adoptieverlof, pleegouderverlof en mantelzorgverlof waarbij de duur zoals opgenomen in de Wazo wordt overgenomen.
Voor volksvertegenwoordigers vindt het kabinet het niet wenselijk de verlofvormen op diezelfde manier uit te breiden. De reden daarvoor is het persoonlijk kiezersmandaat van volksvertegenwoordigers. Ook zou voortdurend aan- en aftreden de herkenbaarheid en het aanzien van volksvertegenwoordigers niet ten goede komen, schrijft De Jonge in zijn brief.
Statenlidnu is blij met de aangekondigde versoepeling. Zo ontstaat er maatwerk voor de huidige starre termijnen. De terughoudendheid van de minister bij nieuwe vormen van verlof snappen we goed. Dit hebben we ook eerder in een consultatiebrief laten weten. We volgen de uitwerking van de nieuwe wetgeving op de voet.
Het kabinet is van plan vlug te starten met de benodigde wetswijzigingen.